>
LETERSISHQIP
Preng S. Gjikolaj

Mirdita – Epos I Shpirtit T'lirisë

(Poemë)

Nan qiellin e amshu t’Pellazgjisë,
ku era e maleve pëshpërit gjuhën e lashtë,
ku yjet flasin me gjuhën e gurëve të lashtë,
mbi trollin e hekurt t'Pirustëve t’Ilirisë,
ngrihet Mirdita – rrajë e pashkulshme e historisë.

Ajo shtrihet si kështjellë mbi male,
me damarë gjaku që këndojnë epope,
si Roma e lashtë që i fali botës qytetënim,
por me shpirtin rebel
që kurrë s’u gjunjëzu nan pushtim.

N'damarët e saj rrjedh zjarri i maleve,
kanga e lahutës që zgjon armët,
e çdo gurë rruge asht dëshmi besëdhënie,
ku gjaku e nderi mbahen si flamur.

Male t'ngrituna mbi qiell,
si shpatulla të titanëve që mbajnë botën pa u lodhun,
gurë që mbajnë gjurmët e betejave dhe gjakut të derdhun,
kulla që lindën e rritën histori
dhe lisat e lashtë që tundin degët si duar t'shtrime për guximin.
Këtu lind çdo betim:
Asnjë pushtues nuk e thyen zemrën,
asnjë perandori nuk mund të fshijë emnin e Mirditës.

Një fëmijë hedh gurin e parë mbi rrugë,
si Leka i Madh, kur ishte i vogël
që provoi forcën e tij.
Një vajzë buzëqesh si princesha Olimpi,
kur lindi Lekën e Madh,
ndërsa dielli lind mbi male,
drita e tij asht flamur i shpirtit që nuk nënshtrohet.
Çdo hap asht betim, çdo hap asht trashëgimi,
dhe çdo fëmijë mëson se guximi trashëgohet.

Gruaja mban bukën dhe fjalën,
si nanë e atdheut që mbron zjarrin e shpisë.
Burri run pushkën dhe nderin,
si Gjergj Kastrioti dhe Prenk Bib Doda,
si çdo hero që sfidoi perandoritë.
Çdo kështjellë që ra, çdo gur që u pre,
nuk mund t'shujë flakën që digjet në zemrat e tyne.

Nan hije t'lisave t'lashtë t'Shpalit,
ku avujt e historisë fluturojnë mbi gurët e kalldramu,
shihen hapat e legjendarëve që mbajtën flamurin e gjakut dhe besës,
ku çdo pëllamë toke asht dëshmi se:
Kush guxon t'prekë Mirditën,
prek me dorë gurin e betimit,
ka prek fuqinë e barotit.

Male që flasin, shkëmbinj që dëgjojnë,
kulla mbi kreshta që lindën kreshnikë,
rrugë që mbajnë gjurmët e kryengritësve,
pllamët e fushave ku dikur u derdh gjaku,
lumenjtë që bartin histori t'betimit,
gjithçka thërret:
— Mirdita nuk ka ra kurrë!

Atje ku shqipet e zanat,
vallzojnë mbi kreshta e mrize,
atje ku ndizet kanuni Lek Dukagjinit
si flaka pajtimtare,
atje ku rrojn mikpritja, nderi e besa.

Fëmijët mësojnë legjendat ndërsa heqin gurë mbi rrugët e maleve,
bajnë lojëna që kujtojnë beteja.
Gratë kënojnë kangët e vajit
që mbajnë gjallë emnat e trimave.
Burrat sokollijn gjamën e maleve,
duke shkru historinë e t'ranëve,
si Homeri për herojt e Trojës,
një radhë, një rrjedhë, një brezni që nuk e ka humbun kurrë frymën.

N'telt lahutës, e n'kangën maj krahu,
rrjeshtohen Princi me të 12 flamurtarët,
si 12 apostujt e t'birit Zotit
që dha jetën n'kryq për mëkatet e njerëzimit.
Rrjeshtohen emna, ftyra e histori
që mbajtën mbi supe peshën e kohnave,
n'gojë t'përflakun t'dragojve grabitqarë.

Drita dhe hijet bashkohen n'valle t'heshtun,
ulërimat e maleve përzihen me kangët e fushave,
dhe çdo frymë thërret:
— Mirdita asht e gjallë,
dhe do të jetë e gjallë përjetësisht!

Asnjë pallat, asnjë kështjellë, asnjë monedhë e artë e blerë
nuk mund t'shes kët zjarr
që digjet në çdo zemër.
Çdo brez e mëson kët betim:
zemra e Mirditës rreh mbi male,
drita e saj nuk shuhet,
shpirti i bashkimit nuk thyhet kurrë.

N'fusha dhe shkambi,
zanat e t'parëve këndojnë ende,
këndojnë për lirinë që s’u shit,
për gjuhën që nuk u fshi,
për fenë e zakonet që mbijetun për 2000 vjet,
dhe për flakët që digjen ende
në sytë e fëmijëve që ecin n'kto male.

Kjo asht Mirdita:
Një mural i përjetshëm i guximit, besës dhe lirisë,
një Katedrale ku i luten e falen Zotit t'njerëzisë.
Një histori që rritet me çdo gjeneratë,
një flakë që digjet mbi male, mbi fusha, mbi zemra,
një betim që nuk shuhet kurrë,
përjetësisht.